Η κατάργηση του ΣΕΠ αντιβαίνει προς τη διακήρυξη Ευρωπαϊκού Κοινωνικού χάρτη,
Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης
Εκπαιδευτικός – Ερευνητής
Αντιπρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.
Ο θεσμός του Σχολικού Eπαγγελματικού Προσανατολισμού, η χρησιμότητα του οποίου είναι αποδεκτή από όλους, υποβαθμίζεται συνεχώς και στην ουσία η ενημέρωση των μαθητών για την αυριανή επαγγελματική τους αποκατάσταση είναι ελλιπέστατη.
Αδιάψευστη απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι γίνεται επιλογή σπουδών, από πολλούς υποψήφιους φοιτητές, σε σχολές Ανώτατης Εκπαίδευσης οι οποίες λειτουργούν ουσιαστικά ως προθάλαμοι ανέργων. Η μεγάλη ανεργία που μαστίζει τους νέους έχει ως κύρια αιτία την αναντιστοιχία εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας. Η οικονομική κρίση όξυνε το φαινόμενο αυτό, δεν το δημιούργησε.
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Α. Η άνοδος
Ο ΣΕΠ θεσμοθετήθηκε με το Ν. 309/1976, άρθρο 28 και εφαρμόσθηκε ως ξεχωριστό μάθημα στη Γ΄ τάξη όλων των Γυμνασίων από το σχολ. έτος 1981 – 1982.
Ο ΣΕΠ επεκτάθηκε και στη λυκειακή βαθμίδα στην οποία από το σχολ. έτος 1982 – 1983 εισάγεται στη Β΄ τάξη του Γενικού Λυκείου και στην Α΄ τάξη του Τεχνικού Επαγγελματικού Λυκείου.
Το σχολ. έτος 1984 – 1985 διδάσκεται πλέον στις τάξεις Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου, στην Α΄ τάξη του Γενικού Λυκείου και στην Α΄ τάξη του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου.
Σημαντική προώθηση του ΣΕΠ γίνεται με το Ν. 1566/1985 στον οποίο με τις διατάξεις των άρθρων 37, 38, 39 ορίζονται: Σκοπός - Εφαρμογή, Οργάνωση Εφαρμογής του ΣΕΠ, Προσωπικό ΣΕΠ – Επιμόρφωση.
Ο θεσμός του ΣΕΠ γνώρισε τη μεγαλύτερη άνοδό του με την καθιέρωση υποστηρικτικών δομών κατά τη μεταρρυθμιστική περίοδο 1997 – 1998. Με το Ν. 2525/1997, άρθρο 10, ιδρύονται 68 Κέντρα Συμβουλευτικής – Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ) και 200 Γραφεία ΣΕΠ (ΓΡΑΣΕΠ) στα οποία οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί τόσο των ΓΡΑΣΕΠ όσο και των ΚΕΣΥΠ ελάμβαναν επίδομα Θέσης!
Το 2000 ιδρύεται το Εθνικό Κέντρο Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΚΕΠ) το οποίο είχε επιτελικό ρόλο για τη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό, εποπτευόταν από το υπουργείο παιδείας και από το υπουργείο εργασίας, γεγονός που αποτελούσε πρότυπο φορέα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για τη σύνδεση εκπαίδευσης κατάρτισης και απασχόλησης.
Το 2003 ιδρύονται 370 ΓΡΑΣΕΠ και 11 ΚΕΣΥΠ.
Την ίδια χρονιά ιδρύονται 105 ΓΡΑΣΥ για την υποστήριξη των Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων (ΤΕΕ).
Το 2003 επίσης ιδρύεται με ΚΥΑ (ΦΕΚ 94τΒ΄/2003) Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠΕΔ) η οποία εδρεύει στην Κ.Υ. του υπουργείου παιδείας.
Β. Η πτώση
Ο θεσμός του ΣΕΠ άρχισε σταδιακά να εμφανίζει σημάδια παρακμής και εγκατάλειψης.
Το 2010 «αναστέλλεται» η λειτουργία των ΓΡΑΣΥ, μολονότι το κοινοτικό πρόγραμμα επιδότησής τους δεν είχε λήξει.
Το 2010 το ΕΚΕΠ πέρασε στην εποπτεία μόνο του υπουργείου παιδείας και στα τέλη του 2011 συγχωνεύθηκε στον ΕΟΠΠΕΠ μαζί με τον ΟΕΕΚ και το ΕΚΕΠΙΣ.
Το 2011 τα ΓΡΑΣΕΠ «αναστέλλουν» επίσης τη λειτουργία τους.
Το 2013 καταργείται η ΣΕΠΕΔ και αντικαθίσταται με Αυτοτελές Τμήμα Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Στο νέο οργανισμό του ΥΠΠΕΘ και σύμφωνα με το νέο σχέδιο, άρθρο 1, Αποστολή του Υπουργείου, το οποίο έχει δοθεί στη δημοσιότητα, το ΥΠΠΕΘ δεν έχει ως αποστολή την προαγωγή της παιδείας με σκοπό και την «επαγγελματική αγωγή», όπως ορίζεται στον ισχύοντα οργανισμό (Π.Δ. 114/2014, άρθρο 1) και κατά παράβαση του συντάγματος της χώρας, όπως ορίζεται ρητά στο άρθρο 16. Εάν τελικά εφαρμοστεί η αντισυνταγματική διάταξη με την οποία καταργείται από τους σκοπούς της παιδείας η «Επαγγελματική Αγωγή», παύει και η αναγκαιότητα της Αγωγής Σταδιοδρομίας ως σχολικής δραστηριότητας, η εισαγωγή του μαθήματος της Επιχειρηματικότητας κ.λ.π. Ταυτόχρονα θα αυξηθούν τα ιδιωτικά γραφεία τα οποία παρέχουν υπηρεσίες Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού με αμοιβή.
Να σημειώσουμε ότι η κατάργηση του ΣΕΠ αντιβαίνει προς τη διακήρυξη Ευρωπαϊκού Κοινωνικού χάρτη, άρθρο πρώτο, παρ. 9, η οποία ισχύει από το 1961.
Η εν λόγω διακήρυξη ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο με το Ν. 1426/1984, άρθρο 1 παρ. 9. στην οποία αναφέρεται:
Άρθρο 9
Δικαίωμα για επαγγελματικό προσανατολισμό
Για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος για επαγγελματικό προσανατολισμό, τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συστήνουν ή να προωθούν, εφόσον είναι αναγκαίο, υπηρεσία που θα βοηθάει όλα τα πρόσωπα, περιλαμβανομένων και των αναπήρων, στην επίλυση των προβλημάτων τους που σχετίζονται με την εκλογή επαγγέλματος ή με την επαγγελματική τους προώθηση, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ενδιαφερομένου και τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα σ΄ αυτά και στις δυνατότητες της αγοράς εργασίας η βοήθεια αυτή θα πρέπει να παρέχεται δωρεάν, τόσο στους νέους, στους οποίους περιλαμβάνονται και τα παιδιά της σχολικής ηλικίας, όσο και στους ενήλικες.
Στο άρθρο 10 του ίδιου νόμου αναφέρονται σημαντικές διατάξεις και για την Επαγγελματική Εκπαίδευση οι οποίες παραμένουν στο περιθώριο ή δεν εφαρμόζονται καθόλου, όπως και στον επαγγελματικό προσανατολισμό.
Άρθρο 10
Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης
Εκπαιδευτικός – Ερευνητής
Αντιπρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.
Ο θεσμός του Σχολικού Eπαγγελματικού Προσανατολισμού, η χρησιμότητα του οποίου είναι αποδεκτή από όλους, υποβαθμίζεται συνεχώς και στην ουσία η ενημέρωση των μαθητών για την αυριανή επαγγελματική τους αποκατάσταση είναι ελλιπέστατη.
Αδιάψευστη απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι γίνεται επιλογή σπουδών, από πολλούς υποψήφιους φοιτητές, σε σχολές Ανώτατης Εκπαίδευσης οι οποίες λειτουργούν ουσιαστικά ως προθάλαμοι ανέργων. Η μεγάλη ανεργία που μαστίζει τους νέους έχει ως κύρια αιτία την αναντιστοιχία εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας. Η οικονομική κρίση όξυνε το φαινόμενο αυτό, δεν το δημιούργησε.
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Α. Η άνοδος
Ο ΣΕΠ θεσμοθετήθηκε με το Ν. 309/1976, άρθρο 28 και εφαρμόσθηκε ως ξεχωριστό μάθημα στη Γ΄ τάξη όλων των Γυμνασίων από το σχολ. έτος 1981 – 1982.
Ο ΣΕΠ επεκτάθηκε και στη λυκειακή βαθμίδα στην οποία από το σχολ. έτος 1982 – 1983 εισάγεται στη Β΄ τάξη του Γενικού Λυκείου και στην Α΄ τάξη του Τεχνικού Επαγγελματικού Λυκείου.
Το σχολ. έτος 1984 – 1985 διδάσκεται πλέον στις τάξεις Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου, στην Α΄ τάξη του Γενικού Λυκείου και στην Α΄ τάξη του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου.
Σημαντική προώθηση του ΣΕΠ γίνεται με το Ν. 1566/1985 στον οποίο με τις διατάξεις των άρθρων 37, 38, 39 ορίζονται: Σκοπός - Εφαρμογή, Οργάνωση Εφαρμογής του ΣΕΠ, Προσωπικό ΣΕΠ – Επιμόρφωση.
Ο θεσμός του ΣΕΠ γνώρισε τη μεγαλύτερη άνοδό του με την καθιέρωση υποστηρικτικών δομών κατά τη μεταρρυθμιστική περίοδο 1997 – 1998. Με το Ν. 2525/1997, άρθρο 10, ιδρύονται 68 Κέντρα Συμβουλευτικής – Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ) και 200 Γραφεία ΣΕΠ (ΓΡΑΣΕΠ) στα οποία οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί τόσο των ΓΡΑΣΕΠ όσο και των ΚΕΣΥΠ ελάμβαναν επίδομα Θέσης!
Το 2000 ιδρύεται το Εθνικό Κέντρο Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΚΕΠ) το οποίο είχε επιτελικό ρόλο για τη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό, εποπτευόταν από το υπουργείο παιδείας και από το υπουργείο εργασίας, γεγονός που αποτελούσε πρότυπο φορέα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για τη σύνδεση εκπαίδευσης κατάρτισης και απασχόλησης.
Το 2003 ιδρύονται 370 ΓΡΑΣΕΠ και 11 ΚΕΣΥΠ.
Την ίδια χρονιά ιδρύονται 105 ΓΡΑΣΥ για την υποστήριξη των Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων (ΤΕΕ).
Το 2003 επίσης ιδρύεται με ΚΥΑ (ΦΕΚ 94τΒ΄/2003) Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠΕΔ) η οποία εδρεύει στην Κ.Υ. του υπουργείου παιδείας.
Β. Η πτώση
Ο θεσμός του ΣΕΠ άρχισε σταδιακά να εμφανίζει σημάδια παρακμής και εγκατάλειψης.
Το 2010 «αναστέλλεται» η λειτουργία των ΓΡΑΣΥ, μολονότι το κοινοτικό πρόγραμμα επιδότησής τους δεν είχε λήξει.
Το 2010 το ΕΚΕΠ πέρασε στην εποπτεία μόνο του υπουργείου παιδείας και στα τέλη του 2011 συγχωνεύθηκε στον ΕΟΠΠΕΠ μαζί με τον ΟΕΕΚ και το ΕΚΕΠΙΣ.
Το 2011 τα ΓΡΑΣΕΠ «αναστέλλουν» επίσης τη λειτουργία τους.
Το 2013 καταργείται η ΣΕΠΕΔ και αντικαθίσταται με Αυτοτελές Τμήμα Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Στο νέο οργανισμό του ΥΠΠΕΘ και σύμφωνα με το νέο σχέδιο, άρθρο 1, Αποστολή του Υπουργείου, το οποίο έχει δοθεί στη δημοσιότητα, το ΥΠΠΕΘ δεν έχει ως αποστολή την προαγωγή της παιδείας με σκοπό και την «επαγγελματική αγωγή», όπως ορίζεται στον ισχύοντα οργανισμό (Π.Δ. 114/2014, άρθρο 1) και κατά παράβαση του συντάγματος της χώρας, όπως ορίζεται ρητά στο άρθρο 16. Εάν τελικά εφαρμοστεί η αντισυνταγματική διάταξη με την οποία καταργείται από τους σκοπούς της παιδείας η «Επαγγελματική Αγωγή», παύει και η αναγκαιότητα της Αγωγής Σταδιοδρομίας ως σχολικής δραστηριότητας, η εισαγωγή του μαθήματος της Επιχειρηματικότητας κ.λ.π. Ταυτόχρονα θα αυξηθούν τα ιδιωτικά γραφεία τα οποία παρέχουν υπηρεσίες Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού με αμοιβή.
Να σημειώσουμε ότι η κατάργηση του ΣΕΠ αντιβαίνει προς τη διακήρυξη Ευρωπαϊκού Κοινωνικού χάρτη, άρθρο πρώτο, παρ. 9, η οποία ισχύει από το 1961.
Η εν λόγω διακήρυξη ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο με το Ν. 1426/1984, άρθρο 1 παρ. 9. στην οποία αναφέρεται:
Άρθρο 9
Δικαίωμα για επαγγελματικό προσανατολισμό
Για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος για επαγγελματικό προσανατολισμό, τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συστήνουν ή να προωθούν, εφόσον είναι αναγκαίο, υπηρεσία που θα βοηθάει όλα τα πρόσωπα, περιλαμβανομένων και των αναπήρων, στην επίλυση των προβλημάτων τους που σχετίζονται με την εκλογή επαγγέλματος ή με την επαγγελματική τους προώθηση, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ενδιαφερομένου και τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα σ΄ αυτά και στις δυνατότητες της αγοράς εργασίας η βοήθεια αυτή θα πρέπει να παρέχεται δωρεάν, τόσο στους νέους, στους οποίους περιλαμβάνονται και τα παιδιά της σχολικής ηλικίας, όσο και στους ενήλικες.
Στο άρθρο 10 του ίδιου νόμου αναφέρονται σημαντικές διατάξεις και για την Επαγγελματική Εκπαίδευση οι οποίες παραμένουν στο περιθώριο ή δεν εφαρμόζονται καθόλου, όπως και στον επαγγελματικό προσανατολισμό.
Άρθρο 10
Δικαίωμα για επαγγελματική εκπαίδευση
Για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος για επαγγελματική εκπαίδευση τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση:
1. Να εξασφαλίζουν ή να ευνοούν, εφόσον είναι ανάγκη, την τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση όλων των προσώπων, περιλαμβανομένων και των αναπήρων, σε συνεννόηση με τις επαγγελματικές οργανώσεις των εργοδοτών και των εργαζομένων και να παρέχουν τα μέσα που θα επιτρέπουν την είσοδό τους στην ανώτερη τεχνική εκπαίδευση και στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση με μοναδικό κριτήριο την ατομική ικανότητα.
2. Να εξασφαλίζουν ή να ευνοούν σύστημα μαθητείας καθώς και άλλα συστήματα εκπαίδευσης των νεαρών αγοριών και κοριτσιών στις διάφορες απασχολήσεις τους
Στα δύο αυτά άρθρα ορίζονται με διατάξεις για εφαρμογή, υποχρεώσεις της πολιτείας οι οποίες δεν εφαρμόζονται ή εφαρμόζονται κατά το δοκούν από τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου παιδείας. Ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός για παράδειγμα, δεν εφαρμόσθηκε καθόλου στην ειδική αγωγή και η επαγγελματική εκπαίδευση δεν εξασφαλίζεται για όλους, δεν υπάρχει συνεργασία μεταξύ υπουργείου παιδείας και εργοδοτών – εργαζομένων και τα πάντα ρυθμίζονται από το ΙΕΠ σήμερα και το ΠΙ παλαιότερα, τα οποία βέβαια εκτελούν εντολές της κεντρικής διοίκησης. Για την ευννόηση των μαθητών της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης προκειμένου να εισαχθούν στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση δε γίνεται λόγος, το ποσοστό 1% μοιάζει με κακόγουστο αστείο.
Γ. Αιτίες της διάλυσης
Οι σημαντικότερες, κατά τη γνώμη μας, αιτίες της αποδόμησης και σταδιακής διάλυσης του ΣΕΠ είναι οι εξής:
α) Η υποβάθμιση του ρόλου του ΣΕΠ από τις πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου παιδείας.
β) Το τέλος των προγραμμάτων τα οποία είχαν κατά το μεγαλύτερο μέρος κοινοτική επιδότηση.
γ) Η πλημμελής ενημέρωση των γονέων σε θέματα Επαγγελματικού Προσανατολισμού και επαγγελματικής αποκατάστασης. Σε αρκετές περιπτώσεις οι γονείς, οι οποίοι έχουν κατά νόμο την ευθύνη σε θέματα εκπαίδευσης για τα ανήλικα παιδιά τους, έπαιρναν και παίρνουν λανθασμένες αποφάσεις οι οποίες μεσοπρόθεσμα αποβαίνουν σε βάρος των παιδιών τους, όχι γιατί θέλουν το κακό τους, αλλά γιατί έχουν εσφαλμένη εντύπωση για το καλό τους.
δ) Το γεγονός ότι ο ΣΕΠ δεν ήταν βαθμολογούμενο μάθημα.
ε) Η μη υποχρέωση να διδάσκουν τον ΣΕΠ εκπαιδευτικοί οι οποίοι είχαν επιμόρφωση εκατοντάδων ωρών. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί συμπλήρωναν, συνήθως, το διδακτικό τους ωράριο με μαθήματα του κλάδου τους και παράλληλα εμπλούτιζαν τον ατομικό τους φάκελο με βεβαιώσεις επιμόρφωσης. Το αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής ήταν η συμπλήρωση ωραρίου από εκπαιδευτικούς που δε συμπλήρωναν διαφορετικά ωράριο, άσχετα εάν είχαν κάποια επιμόρφωση στον ΣΕΠ.
Η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, θα υπάρξει στροφή των νέων σε επαγγέλματα με προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης ή συνεχιστεί η μετανάστευση των νέων μέχρι να μείνουν μόνο οι συνταξιούχοι;
Ίδωμεν
https://www.esos.gr/arthra/52561/egkataleipetai-o-epaggelmatikos-prosanatolismos?utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter
1. Να εξασφαλίζουν ή να ευνοούν, εφόσον είναι ανάγκη, την τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση όλων των προσώπων, περιλαμβανομένων και των αναπήρων, σε συνεννόηση με τις επαγγελματικές οργανώσεις των εργοδοτών και των εργαζομένων και να παρέχουν τα μέσα που θα επιτρέπουν την είσοδό τους στην ανώτερη τεχνική εκπαίδευση και στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση με μοναδικό κριτήριο την ατομική ικανότητα.
2. Να εξασφαλίζουν ή να ευνοούν σύστημα μαθητείας καθώς και άλλα συστήματα εκπαίδευσης των νεαρών αγοριών και κοριτσιών στις διάφορες απασχολήσεις τους
Στα δύο αυτά άρθρα ορίζονται με διατάξεις για εφαρμογή, υποχρεώσεις της πολιτείας οι οποίες δεν εφαρμόζονται ή εφαρμόζονται κατά το δοκούν από τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου παιδείας. Ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός για παράδειγμα, δεν εφαρμόσθηκε καθόλου στην ειδική αγωγή και η επαγγελματική εκπαίδευση δεν εξασφαλίζεται για όλους, δεν υπάρχει συνεργασία μεταξύ υπουργείου παιδείας και εργοδοτών – εργαζομένων και τα πάντα ρυθμίζονται από το ΙΕΠ σήμερα και το ΠΙ παλαιότερα, τα οποία βέβαια εκτελούν εντολές της κεντρικής διοίκησης. Για την ευννόηση των μαθητών της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης προκειμένου να εισαχθούν στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση δε γίνεται λόγος, το ποσοστό 1% μοιάζει με κακόγουστο αστείο.
Γ. Αιτίες της διάλυσης
Οι σημαντικότερες, κατά τη γνώμη μας, αιτίες της αποδόμησης και σταδιακής διάλυσης του ΣΕΠ είναι οι εξής:
α) Η υποβάθμιση του ρόλου του ΣΕΠ από τις πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου παιδείας.
β) Το τέλος των προγραμμάτων τα οποία είχαν κατά το μεγαλύτερο μέρος κοινοτική επιδότηση.
γ) Η πλημμελής ενημέρωση των γονέων σε θέματα Επαγγελματικού Προσανατολισμού και επαγγελματικής αποκατάστασης. Σε αρκετές περιπτώσεις οι γονείς, οι οποίοι έχουν κατά νόμο την ευθύνη σε θέματα εκπαίδευσης για τα ανήλικα παιδιά τους, έπαιρναν και παίρνουν λανθασμένες αποφάσεις οι οποίες μεσοπρόθεσμα αποβαίνουν σε βάρος των παιδιών τους, όχι γιατί θέλουν το κακό τους, αλλά γιατί έχουν εσφαλμένη εντύπωση για το καλό τους.
δ) Το γεγονός ότι ο ΣΕΠ δεν ήταν βαθμολογούμενο μάθημα.
ε) Η μη υποχρέωση να διδάσκουν τον ΣΕΠ εκπαιδευτικοί οι οποίοι είχαν επιμόρφωση εκατοντάδων ωρών. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί συμπλήρωναν, συνήθως, το διδακτικό τους ωράριο με μαθήματα του κλάδου τους και παράλληλα εμπλούτιζαν τον ατομικό τους φάκελο με βεβαιώσεις επιμόρφωσης. Το αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής ήταν η συμπλήρωση ωραρίου από εκπαιδευτικούς που δε συμπλήρωναν διαφορετικά ωράριο, άσχετα εάν είχαν κάποια επιμόρφωση στον ΣΕΠ.
Η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, θα υπάρξει στροφή των νέων σε επαγγέλματα με προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης ή συνεχιστεί η μετανάστευση των νέων μέχρι να μείνουν μόνο οι συνταξιούχοι;
Ίδωμεν
https://www.esos.gr/arthra/52561/egkataleipetai-o-epaggelmatikos-prosanatolismos?utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter
